BLOG

KOBİGEL Destek Programını (Hibe ve Teşvik)

Okumamanın en büyük eksikliğini ticari hayatta yaşıyoruz. Günümüzde birçok KOBİ elinde nakit olmadığından ya da büyümek için yapması gerekenleri yapamamaktan şikayetçidir.

Yazı: Ezgi Ülkü Aykut (Dış  Ticaret Uzmanı ve Eğitim Danışmanı)

[dropcap]B[/dropcap]unu duyduğum her KOBİ’ye şu soruyu mutlaka soruyorum: Ekonomi ya da Sanayi Bakanlığı’nın sayfalarını incelediniz mi? Bölgesel Kalkınma Ajanslarına ya da KOSGEB’e baktınız mı?

Cevap hep aynı: Hayır… Bakmak ne işime yarayacak?

En dikkat çeken cevap ise KOSGEB ile ilgili oluyor…

KOSGEB iş kurmak isteyenlere destek oluyor.

Hâlbuki KOSGEB denince bugün Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Faruk Özlü ve KOSGEB Genel Müdürümüz Prof. Dr. Cevahir UZKURT,  gittikleri her yerde KOSGEB’in amacını ve destek kalemlerini anlatmaktadırlar. Haber bültenlerinde bu konuya değinilmektedir. Ben de bu yazı dizisinde sizlere KOSGEB’in destek havuzunu ve bunlardan nasıl ve neden yararlanılması gerektiğini yazacağım.

KOSGEB 1990 yılında, 3624 sayılı Kanun ile kuruldu. Amacı, ülkenin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında küçük ve orta ölçekli işletmelerin;

– Payını ve etkinliğini artırmak,

– Rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek,

– Sanayide entegrasyonu ekonomik gelişmelere uygun biçimde gerçekleştirmek.

KOSGEB, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının “ilgili Kuruluşu”dur.

Evet biz 2010 yılında hizmet sektörünü de içine alarak Girişimcilik Destek Programı’na ağırlık vermesi sayesinde bu kamu kurumunu öğrendik. Ancak bünyesinde 8 ayrı destek programı barındıran KOSGEB aktif olarak piyasa da bulunan KOBİ’ler için oldukça önemlidir.

Bu yazısı dizisinde, sadece KOSGEB’in 8 destek programını, programa başvuru şartlarını ve hangi kalemlerde destek verildiğini yazmakla kalmayacağım. Aynı zamanda bu yazısı dizisini okuyan bir KOBİ kendi yapısını değerlendirerek hangi destekler için KOSGEB’in desteklerine başvuruda bulunabilecek, bunu analiz edebilecektir.

İlk olarak günümüzde KOBİ’ler neden bu kadar önemli bunu bir açığa kavuşturmak lazım.

KOBİ’lerin dünya ekonomisindeki oranlarına bakınca aşağıdaki bilgilere ulaşmaktayız:

Toplam işletme sayısındaki payı yüzde 99,9

Toplam üretimdeki payı yüzde 60

Toplam istihdamdaki payı yüzde 81

Toplam yatırım tutarındaki payı yüzde 62

Toplam ihracattaki payı yüzde 60

Bu rakamlar hiç de küçümsenecek rakamlar değil. “Dünya ekonomisini yürütenler KOBİ’ler” dersek yanlış bir yorum yapmış olmayız. Özellikle küresel ekonomi içerisinde bu kadar sert rüzgarlar eserken dünya genelinde hükümetlerin KOBİ’lere ağırlık vermesi bu yüzdendir.

KOBİ’nin kısa bir tanımı

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) Tanımı ve Nitelikleri Belirleyen Yönetmelik, 4 Kasım 2012 tarihli resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yönetmelik kapsamında yapılan değişiklikler arasında, KOBİ tanımının kriterlerinden “Yıllık net satış hasılatı” ve “Mali bilanço” üst limiti 25 milyon TL’den 40 milyon TL’ye yükseltilirken, yıllık çalışan personel sayısı üst limiti 250 çalışan olarak korundu.

Yapılan düzenleme ile mikro, küçük ve orta büyüklükteki ekonomik birim ve girişimlerin tanımları yeniden belirlendi. Bu bağlamda;

– Mikro İşletmeler: 10 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hâsılatı veya mali bilançodan herhangi biri 1 milyon TL aşmayan işletmeler, mikro işletme olarak adlandırılmaktadır. Mikro işletme tanımında değişiklik yapılmamıştır.

– Küçük İşletmeler: 50 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık satış hâsılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 8 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler küçük işletme olarak adlandırılmaktadır. Daha önceden 5 milyon TL olan satış hâsılatı veya mali bilanço üst limiti 8 Milyon TL’ye yükseltilmiştir.

– Orta Büyüklükteki İşletmeler: 250 çalışandan az istihdam rakamı ve yıllık satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 25 milyon TL’yi aşmayan işletmeler, orta büyüklükte işletme olarak adlandırılmaktadır.  Daha önceden 25 milyon TL olan satış hâsılatı veya mali bilanço üst limiti 40 milyon TL’ye yükseltilmiştir.

Günümüzde tek kişilik bir işletme işleten bir işveren ile 150 çalışanı olan bir üretim tesisi KOBİ olarak tanımlanmaktadır.

Birçok KOBİ şu sıralar en çok nakit sıkıntı çekmekte. Ancak piyasadaki en büyük korku para yerine geçen çek , senet gibi fon araçlarının karşılıksız çıkması. Türkiye Bankalar Risk Analiz Merkezi’nin mart 2016 değerlendirme raporuna göre;

Bankalara ibraz edilen çekler:

Bankalara ibraz edilen çek tutarı yılın ilk üç ayında, 2015 yılının aynı dönemine göre yüzde 8 artarak 168 milyar TL oldu.

Bu dönemde, ibraz edilen çek adedi ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 azalarak 5,4 milyon oldu.

Karşılıksız işlemi yapılan çekler:

Karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarı yılın ilk üç ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 oranında azalırken, karşılıksız işlemi yapılan çek adedi ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 arttı.

Parasal tutarı 6,6 milyar TL olan 191 bin adet çeke, yılın ilk üç ayında karşılıksız işlemi yapıldı. Aynı dönemde, karşılıksız işlemi yapılan 742 milyon TL tutarındaki 25 bin adet çek, daha sonra ödendi.

Ancak 2017 yılında  ilk 5 ayında 276 bin adet çek için “karşılıksız çek” işlemi yapıldı. 10.8 milyar TL’lik çek ödenmedi. Karşılıksız çek ile ödenmeyen yükümlülüklerin toplamında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 49 artış var.

09.08.2016 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan yeni çek senet kanunun 6728 S Kanun ile 5326 S. Kanunun 5 maddesi değiştirilerek Cezai yaptırımlar yeniden getirilmiştir. Ve bu da piyasalarda bir finansman aracı olan çek ve senet yapısını daha güvenli hale getirmiştir.

Yeni üretim politikaları belirlenmiş ve uygulamaya geçirilmiştir. Bunların en önemlisi Endüstri 4.0 programı ve İmalat sektörüne tanınan desteklerdir. Örneğin bugün yerli üretim bir makine alan firma bir çok destek kaleminden %10 daha fazla yararlanmaktadır.

Ama Türkiye’nin sınırında süren savaş , alınan seçim kararları ve uluslararası ilişkilerde yaşanan sorunlar piyasalardaki sorunların artmasına neden olmuştur. Bugün aktif halde çalışan bir çok firma nakit sıkıntısı içinde iş yapmaya çalışmaktadır.

İşte bu noktalar göz önüne alındığında, kurumsallaşmak, makine parkurunu büyütmek ya da ihracat yapmak isteyen KOBİ’ler için KOSGEB vazgeçilmez bir kapı.

Çok çarpıcı başlıklar ile 22 Haziran 2018 saat 23:59’de çağrısı  bitecek KOBİGEL Destek Programı birçok gazetede, haber bültenlerinde ele alındı. KOSGEB’in yeni destek programı anlatıldı ama birçok ilimizde istenen düzeyde başvuru yapılmadı hala…

KOBİGEL Destek Programını açacak olursak,

Başvuru kriterlerinde dikkat edilmesi gereken en önemli noktalar  sırası ile ,

• İşletme eğer orta düşük ve düşük teknolojili imalat sektörlerinde veya yazılım sektöründe ise; 2017 yılı verilerine göre net satış hasılatı en az 300.000 TL, KOBİ Beyannamesine göre çalışan sayısı en az 3 olmalıdır. Not: 2018 yılında nevi değişikliği yapan işletmeler, Proje Başvuru Formunda işletmenin 2017 yılındaki satış hasılatı ve çalışan sayısı verilerini beyan edebilecektir. 2017 yılında nevi değişikliği yapan işletmeler, Proje Başvuru Formunda nevi değişikliği öncesi ve sonrasına ait konsolide verilerini beyan edebilecektir.
• Orta yüksek ve yüksek teknolojili imalat sektörlerindeki işletmelerde yukarıda belirtilen satış hasılatı ve çalışan sayısı kriteri dikkate alınmaz.
• Son olarak mutlaka 2017 Güncel Kobi Beyannamesini onaylatmış olmaları gerekmektedir.

İşletmeler, bu proje teklif çağrısı kapsamında “REKABET GÜCÜNÜ GELİŞTİRME” konusunda proje başvurusu yapabilecektir.

Projenin “rekabet gücünü geliştirme” genel teması ile ilişkili aşağıdaki stratejilerden biri veya birkaçını birlikte içermesi ve proje hedef/ faaliyetlerinin seçilen strateji(ler) paralelinde oluşturulması gerekmektedir. Yazılım işletmeleri için 6 numaralı strateji zorunlu, diğerleri seçenektir.

Strateji 1. Üretimde maliyet düşürme ve/veya verimliliği arttırma amaçlı makine – teçhizat edinimi ve

devreye alma

Strateji 2. Ürün kalitesini ve/veya katma değerini arttırma

Strateji 3. Ölçüm – analiz altyapısını iyileştirme

Strateji 4. Pazarlama etkinliğini geliştirme

Strateji 5. İhracat kapasitesini arttırma

Strateji 6. (Yazılım işletmeleri için zorunlu) Veri madenciliği, bulut bilişim, nesnelerin interneti, yapay zeka, ERP/ MRP, CAD / CAM, akıllı uygulamalar, bilgi güvenliği, robot ve otomasyon yazılımları, bilgisayar oyunları (mobil oyun dahil) alanlarından herhangi birinde; tasarım ve ürün geliştirme yetkinliklerinin arttırılması veya ürün test / belgelendirme ya da yeni yazılım / oyun geliştirme

Eğer yukarıdaki standartlara uyan bir firmanız varsa artık desteklenen kalemlerden söz edebiliriz.

Desteklenecek Proje Giderleri ve Özel Şartları	Desteklenecek Proje Gider Grupları	Geri Ödemesiz Desteğe İlişkin Üst Limitler	Geri Ödemeli Desteğe İlişkin Üst Limitler
	A) Personel Giderleri *Proje ile ilişkilendirilmiş olmak kaydıyla yeni istihdam edilecek veişletmede tam zamanlı çalışacak personeldesteklenebilir. Projebaşlangıç tarihinden itibaren son 4 ay içinde işletmede çalışmayanveya proje başlangıç tarihi (taahhütname teslim tarihi) itibariyle son30 gün içinde istihdam edilmiş olan personel yeni sayılacaktır. *Proje Kapsamında en fazla 4 personel desteklenebilir. *Desteklenmesi uygun görülen her bir personel için ödenebilecekaylık destek üst limiti: – Lise ve altı öğretim kurumumezunlarına 1.500 TL – Ön Lisans mezunlarına 1.750 TL – Lisans mezunlarına 2.000 TL – Yüksek lisans mezunlarına 2.750 TL, – Doktora mezunlarına 3.500 TL	100.000 TL’ye	X
	B) Makine-Teçhizat (kalıp ve bilişim donanımı dahil) Giderleri *Destek kapsamında satın alınacak makine-teçhizatların (kalıp vebilişim donanımı dahil) yeni olması şartı aranır.	150.000 TL’ye	600.000 TL’ye
	C) Yazılım Giderleri *Yazılım Lisans Giderleri (Proje süresi içindeki zaman sınırlılisanslama dahildir) *Yazılıma İlişkin Eğitim-Danışmanlık Giderleri	İmalat sektörü işletmeleri: 50.000 TL’ye kadar Yazılım sektörü işletmeleri: 100.000 TL’ye kadar	Sadece yazılım lisans giderleri için 100.000 TL’ye kadar
	D) Hizmet Alım Giderleri *Eğitim giderleri *Danışmanlık giderleri *Proje hazırlama danışmanlığı gideri *Belgelendirme giderleri *Tanıtım giderleri *Seyahat (yurt dışı ulaşım ve konaklama) *Fuar giderleri *Test ve analiz giderleri	100.000 TL’ye kadar	X

 

Kobilerimizin en büyük hatası bu tür destek kalemlerinden yararlanırken yardım almak için buldukları ilk danışmanlık firmasına sarılmaktır .KOSGEB bu konuda canı yanan bir çok firmanın şikayetleri doğrultusunda KOBİ DANIŞMANLIĞI için bir standart oluşturdu ve bu standarttı  Ocak 2018 tarihi itibari ile yürürlüğe koydu. Eğer böyle bir destekten yararlanma aşamasında bu projeyi yazamayacağınızı düşünüyorsanız çalışmayı düşündüğünüz danışmanın KOBİ DANIŞMANLIĞI 6. SEVİYE belgesinin olup olmadığını mutlaka sorgulayın çünkü eğer çalıştığınız danışmanlık firmasının  bu belgesi yoksa danışmanlık kalemi destek kalemleri içine eklemeniz mümkün olmayacaktır.

Bugün ki piyasa koşulları göz önüne alındığı zaman kaçırılmaması gereken bu desteğe ihtiyaç duyan ve koşulları sağlayan firmalar başvuruda bulunun.

Bu arada unutmadan söyleyeyim ki Hibe ve Teşvik kapsamında 215 programın hali hazırda sizleri beklediğini biliyor musunuz ?

Devamı diğer yazılarımızda sizlerle olacak….